Italië is om vele redenen een van mijn favoriete vakantielanden. Eten is zeker een heel belangrijke. Italiaans eten staat daarom geregeld op tafel thuis. Hier tips voor (culinaire) hotspots in Puglia, Italië. De rest van het jaar eet ik geregeld Italiaans thuis. Je favoriete Italiaanse producten koop ik bij een Vico Food Box webwinkel.
De pasta van Bari
Een stap in Arco Basso in Bari Vecchia en je waant je in Una giornata particolare met Sophia Loren als huisvrouw. De zon verwarmt het smalle straatje waar was aan de gevels te drogen hangt. In het oude Bari, kabbelt het leven voort als decennia geleden. De pastamaaksters zijn hier dagelijks op straat te vinden, gewoon aan een tafeltje voor hun huis, gezellig babbelend met buren en passanten. Vrouwen ratelen rap Italiaans terwijl hun handen mogelijk nog sneller verse pasta maken. Het deeg wordt gekneed, uitgerold en afgesneden waarna de vingers de gewenste vorm creëren. De orecchietti, in de vorm van een oor, is de specialiteit van de regio. Dan wordt het stukje deeg te drogen gelegd op een soort hor van gaas.
Driekleur in natura
Bari is de hoofdstad van de Puglia, een ietwat vergeten regio in de hak van Italië. Het landschap van Puglia is als de Italiaanse vlag: groene olijfbomen, witte kalkstenen dorpen en rode aarde. Die olijfbomen, zo’n 50 miljoen is de schatting, daar kun je inderdaad niet omheen. Overal staan ze, met grillige stammen en ruisende zilvergroene bladeren. De oudste zijn beschermd en genummerd met een lik witte verf om verkoop aan rijke villa-eigenaren in Toscane te voorkomen. De smaakvolle, verse olie is overal te koop. Eventueel na een proeverij, alsof je bij de wijnboer op bezoek bent. Wat trouwens ook geen gek idee is. Na een paar dagen zitten er al een paar flessen rode wijn in de koffer. Ik had nog nooit van de Primitivo-wijn gehoord maar die blijkt toch lekker! Behoorlijk zwaar en vol van smaak.
Volare, cantare
Een rit door Puglia is een aaneenschakeling van lieflijke dorpjes en stadjes, vaak op een berg gebouwd zoals Locorotondo, of op een klif als Polignano a Mare. Tijdens het verkennen van laatstgenoemde klinkt plotseling een bekend nummer, Volare oh, oh, cantare oh, oh, oh, oh… De stad blijkt de geboorteplaats van zanger Domenico Modugno en daar maken straatartiesten natuurlijk dankbaar gebruik van. Als je op een van de balkons boven de kliffen staat, begrijp je waarom hij droomde van vliegen. Alhoewel zwemmen ook een aantrekkelijk optie is, met het glasheldere water in de diepte. Tussen de kliffen blijkt zelfs een stadsstrandje te liggen. Zwemkleding mee dus.
Marktdag in Martina Franca
Het is woensdag en dat betekent marktdag in Martina Franca. Voor liefhebbers van eten een hoogtepuntje van de reis. Bij verschillende kramen zijn paddenstoelen te koop, net zelf verzameld, zegt een groepje mannen dat zit uit te puffen naast hun kraampje. De aarde zit er nog aan. Ook lekker, de roodgele cactusvijgen. Perfect op smaak, dus onweerstaanbaar. Er liggen ook groenten die je in Nederland zelden ziet, de chichorei bijvoorbeeld of cime di rape, een groente die vaak in pastagerechten verwerkt wordt. Wat een rijkdom.
Gesuikerde amandelen
De markt is net buiten de oude stad. In dat oude deel alweer een wirwar van straatjes en enkele bijzondere winkeltjes. Confetti di Sulmona fleurt het hele Piazza Plebiscito op. De winkel staat vol met prachtige creaties van kunstig ingepakte gesuikerde amandelen die bossen bloemen, lieveheersbeestjes, vlinders en meer vormen. Een populair cadeautje bij de geboorte en de eerste communie van kinderen en trouwerijen, aldus eigenaresse Antonella Belforte. Maar ook smaakvol zonder feestelijke aanleiding.
Sprookjesstad Alberobello
Martina Franca ligt in de Valle d’Itria, net als mijn volgende bestemming Alberobello, een sprookjesstad. Onderweg er naartoe zag ik al verschillende trulli in de velden staan. Ronde kalkstenen huisjes met kleine raampjes en een kegelvormig stenen dak, gebouwd zonder cement. Volgens de overlevering was de bouwstijl van de trullo heel handig toen er belasting op woningen betaald moest worden. Dankzij de ingenieuze bouw van het dak kon de eigenaar als er een controleur kwam door het verwijderen van een steen het dak naar buiten laten instorten. Zijn trullo was dan onbewoonbaar en er hoefde geen belasting betaald te worden. In Alberobello laat architect Guiseppe Maffei in zijn winkeltje in de Via Duca D’Aosta met een maquette zien hoe dat werkte.
Fantastische antipasti
Er zijn in de stad twee wijken met straten vol trulli. De Rione Monti-wijk, met zelfs een trullo-kerk, is prachtig maar je moet wel een beetje langs de souvenirwinkeltjes kijken. Dat hoeft niet bij het door toeristen minder ontdekte Rione Aja Piccola. En dan zijn er nog trulli verspreid over de stad, zoals de trullo Sovrano met twee verdiepingen en Il Trullo d’Oro, een restaurant. Ik vind er een knus plekje in een nisje en geniet er van een complete maaltijd van antipasti. Die antipasti zijn in Puglia echt fantastisch. De hele tafel staat in no-time vol met creatieve, culinaire gerechtjes. Al snel bestel ik overal waar ik kom de antipasti-selectie en laat de primi en secondi voor wat ze zijn.
De tarantella van het zuiden
Nu ik al zo zuidelijk in Italië ben, wil ik ook all the way. Op naar Salento dus, het uiterste zuiden van de hak. De Salentini zijn beroemd vanwege hun muziek. Een overblijfsel uit de tijd dat er nog veel tabaksplantages waren. Soms werden mensen die op de plantages werkten, gebeten door een tarantula spin. De gifstof moest uit het lichaam en dat deed men door urenlang te dansen op opzwepende tarantella-muziek. De gebeten persoon raakte in een trance en zweette zo het gif uit het lichaam.
Lieflijk Lecce
De rit naar het zuiden gaat natuurlijk via Lecce, het Florence van het zuiden vanwege de vele 17de eeuwse, barokke gebouwen in de goudgele steen van de regio. Een statige en elegante stad (hier geen wasgoed aan de gevels) met een hoge toegangspoorten, de muur tussen de poorten ontbreekt helaas. In de via Vittorio Emanuele loop ik binnen bij een van de papier maché-ateliers van de stad. Lecce is als sinds de 17de eeuw beroemd vanwege deze cartapesta, ofwel het marmer van de armen. Claudio Riso en zijn twee broers leerden het vak van meester Antonio Marecuor, inmiddels in de negentig en met pensioen. Maar Claudio heeft ook al 34 jaar ervaring in de vingers. In zijn atelier laat hij zien hoe hij het papier aanbrengt op het figuurtje van metaaldraad en stro. Mooi hoe een eenvoudig stuk papier getransformeerd wordt tot een sierlijke mantel.
Wandelen door de kloof
Op weg naar het eind van de wereld op het zuidelijkste puntje van de hak passeer ik de kloof van Ciolo. Lekker even de benen strekken tijdens een wandeling van goed een uur over een gemarkeerd pad. En dan door naar Leuca waar monumentale villa’s het straatbeeld bepalen. Plus hoog boven de stad de vuurtoren, 47 meter hoog, met daarnaast een basiliek. Een trap van 284 treden leidt weer naar de haven beneden. Gelukkig heb ik geen haast (wie wel in Puglia vraag ik me na enkele dagen af) dus ik zoek een tafeltje op het terras van caffè de Finnibus Terrae bestel een crèma di mandorla, een soort ijskoffie gemaakt met amandelmelk. Lekker verfrissend.
Prosecco op het kerkplein
Voor ik terugga naar Villa Cenci, mijn hotel voor de nacht, stop ik in Ostuni. Alweer een prachtig stadje op een berg. Op de top staat een kathedraal met daarbij een café met terras. Een aangename plek voor een prosecco, inmiddels mijn vaste aperitief in Puglia. Met een schaaltje olijven natuurlijk. Alhoewel de Italianen hier zelf de voorkeur geven aan taralli, een hartig deegkoekje.
De beste Osteria
Het is in het doolhof van steegjes even zoeken naar de Osteria del tempo perso waar ik wil eten. Kies als je voor het restaurant staat de rechterdeur, had gids Marie me eerder aangeraden. Dan kom je in een gezellige, uit de rotsen gehakte ruimte. Ik heb niet gereserveerd, maar gelukkig is er nog een tafeltje vrij. Het voordeel van reizen buiten het hoogseizoen. Nog eenmaal bestel ik de antipasti.
Slapen in hotel Villa Cenci
Aangekomen bij Villa Cenci wil ik alleen maar slapen. Een goede nacht later word ik gewekt door tsjilpende vogels. Het gras is nat van de dauw als ik richting zwembad loop. Royaal van formaat, lekker voor een ochtendduik. En dan het ontbijt. Vers fruit, huisgemaakte taarten en cakes en natuurlijk Italiaanse koffie. Heerlijk, de rust die je zo kenmerkend is voor Puglia.
Vico bezorgt Italië thuis
Mooie herinneringen aan Italië zijn voor mij vaak gelinkt aan die eerste espresso in een chaotisch cafeetje, de geur die ik opsnuif slenterend langs een bakkerij of de mensen genietend van een smaakvolle lentelunch op een terras. Helaas kan het niet iedere dag vakantie zijn. Maar Italiaans eten wanneer je wilt kan gelukkig wel. Onlangs ontdekte ik Vico Food Box, een webwinkel waar je heerlijke producten kunt bestellen om ook in Nederland in Italiaanse sferen te komen. Woon je in Noord-Holland, Zuid-Holland of de provincie Utrecht dan kun je zelfs verse producten bestellen. Die worden dan op donderdag of vrijdag bezorgd.
Van de cavolo nero maakte ik gezonde chips. De groente komt superkrokant uit de airfryer. De rucola gebruikte ik onder meer om een pesto te maken. Pasta heeft weinig méér nodig om een smaakbommetje te worden. Mede dankzij de biologische olijfolie die ik ook besteld had. Die olijfolie is onweerstaanbaar. Een stuk vers brood gedoopt in wat olie plus een snufje zeezout vormt de volgende dag mijn lunch. Ook bestellen? Met de code Bewust5 krijg je 5 euro korting op je eerste bestelling van minimaal 40 euro!
Koffie plus…
Een goede sterke espresso vind je in Puglia op iedere straathoek. Maar er zijn ook veel koffies-met-iets-extra.
- In Polignano a Mare drinken ze caffè speciale ofwel koffie met amaretto, slagroom en citroenzest.
- Alsof een espresso of ristretto al niet stevig genoeg is. In Alberobello bij Il Trulletto serveert Cosmo Palmisano een gepeperd bakkie met espresso en slagroom afgetopt met een scheutje peperoncino (scherpe pepersaus).
- in Lecce schenken ze caffè indiaghiacio con latte di mandorla, een glas met ijsblokjes, amandelmelk en koffie bij Bar Avio, Viale XXV Luglio.
- In Martina Franca bij het Gran Caffè kies je een espressino, een soort mini cappucino. Trek in iets zoets? Neem er een boconoto bij, een cakeje met ricotta en peer.