Genieten van rust & ruimte, van groen & water en ook milieubewust bezig zijn, dat kan allemaal met de kanotochten van Wetlands Safari. Op tien minuten bus-afstand van Amsterdam ligt het natuurgebied Ilperveld. Hier kanoën zet je volledig in de relax-modus. Dat ik dit nu pas, na ruim 30 jaar op steenworp afstand gewoond te hebben, ontdek.
Toeristen ontdekken het veel sneller blijkt als de Wetlands Safari-groep elkaar ontmoet op een zonnige vrijdagochtend op het busstation van Amsterdam Centraal. Toevallig zijn het dit keer allemaal kanoliefhebbers uit Amerika: vier uit de staat Utah en drie uit Californië. Nederlanders boeken relatief weinig zo’n dagje weg in de natuur, is de ervaring van Majel Tromp, de oprichter van Wetlands Safari.
Wetlands Safari bij Amsterdam
Bus 305 rijdt in goed tien minuten van Amsterdam CS naar Watergang Dorp. Watergang, ik had nog nooit van dit schattige dorp met hoog Wim Sonneveld-gehalte gehoord. Het is met pak ‘m beet 400 inwoners dan ook bescheiden van formaat. Maar het heeft sinds het ontstaan in de 12de eeuw wel een respectabele leeftijd bereikt. In het café krijgen we koffie/thee of frisdrank. Plus uitleg over enkele Nederlandse bijzonderheden als het gaat om de connectie met water. In positieve of negatieve zin. Er komen dus overstromingen aan bod zoals de watersnoodramp uit 1953, het aanleggen van de deltawerken en het maken van nieuw land in wat ooit de Zuiderzee was.
Kanoën, ook voor beginners
Buiten liggen de kano’s al klaar. Enkele tips van Majel: zorg dat je altijd in het midden van de kano zit, buk diep bij de lage bruggen en stuur niet teveel want dan remt de boot af. Appeltje, eitje. Alle kostbare spullen gaan in witte tonnetjes en dan kunnen we weg. Via smalle slootjes kanoën we door Watergang. Idyllisch, pittoresk, het zijn een beetje uitgemolken woorden maar zó van toepassing op wat we zien. Langs de slootjes staan prachtige, vaak houten huizen, de tuinen vol met bloeiende planten en de blauw-met-witte wolkenlucht maakt het oer-Hollandse plaatje compleet. De drukte van Amsterdam CS is snel vergeten. Hier zijn we alleen met ons groepje en horen we als er even stoppen met peddelen enkel ruisend riet en tsjilpende vogels. We worden er zelf ook stil van.
Wetlands Safari: één met de natuur
Zonder problemen steken we het Noord-Hollandskanaal over en dan zijn we echt alleen nog maar omringd door water, planten en hier en daar een boompje. Dit is het Nederland van oude schilders. Opeens is er een klein bos met berken met hun mooie witte bast. Dan varen we door een doolhof van smalle slootjes tussen meer-dan-manshoog riet. Majel woelt met haar peddel diep in de modder en een geur van rotte eieren omringd ons. In de bodem zit gas afkomstig van het turf. Eigenlijk kanoën we niet in slootjes tussen land maar in slootjes tussen drijvende eilanden van trilveen.
Cultuurlandschap Ilperveld
We zijn in Ilperveld, een 12.000 ha groot natuurgebied van polder- en moerasland. Nou ja, natuur. “Natuur in Nederland is vrijwel altijd handmade, het is meer een cultuurlandschap”, aldus Majel. Maar dat maakt de Amsterdam Wetlands niet minder mooi. Ilperveld is het leefgebied van vele weide- en watervogels. Een van de bekendste is de grutto, de nationale vogel van Nederland. Ze komen in maart met tienduizenden tegelijk naar ons land. Ze broeden hier en als hun jongen groot genoeg zijn om een behoorlijke afstand te kunnen vliegen, vertrekken ze, zo eind juni. De grutto is een carnivoor. In Ilperveld wordt de waterstand hoog gehouden zodat de grutto zonder moeite met zijn lange snavel de zachte modderbodem in kan.
De grond beweegt onder je voeten
De tijd vliegt voorbij. We koersen naar een van de drijvende eilanden om even de benen te strekken. Het voelt vreemd, alsof je op een luchtkussen loopt. Als je springt, zie en voel je de grond bewegen. Op het trilveen blijkt van alles en nog wat te groeien. Veenmos bijvoorbeeld, dat fungeert als een soort spons. Het kan 42 keer zijn gewicht aan water absorberen. Even knijpen en er loopt zo een staaltje water uit. Het mos is te gebruiken als luier en is bovendien antiseptisch dus goed voor op een wondje. Majel vertelt dat het hoge riet altijd in de winter geteeld wordt, het liefst als het vriest dan kun je overal lopen. We passeren zonnedauw, een vleesetend plantje, en leren over een andere plant die als kaarslont gebruikt kan worden. Al springend op de verende ondergrond komen we terug bij de aanlegsteiger.
Lunchen op trilveen
Uit de enorme tas die Majel bij zich heeft, komt een zeer uitgebreide lunch met vooral streekproducten tevoorschijn. De fruitsapjes van Eerlijk & Heerlijk zijn fantastisch. Majel heeft ze zelf bij de tuinder in de Beemster gehaald. Maar de Amerikanen slaan vooral aan op de kaas. Eén jochie blijft ervan eten. Het is jammer dat we pas daarna de verse munt vinden die langs de slootkant groeit. Een kopje verse muntthee zou een lekkere afsluiter van een perfecte lunch geweest zijn.
Zwemmen in het Nonksloot
Genietend van dit oer-Hollandse landschap peddelen we weer richting Watergang. Wie wil kan even zwemmen in Nonksloot, een grote plas ontstaan door het afgraven van turf. Nieuwgierige pinken komen naar de waterkant. Even checken wat die mensen doen. We staren elkaar aan en dan beginnen ze nonchalant aan de kano te knabbelen. Tijd om te gaan. Nog een drankje op het terras en dan springen we weer in de bus, op weg naar Amsterdam. Wat een heerlijke dag. Ook voor Nederlanders leuk en leerzaam.
Ook per kano de wetlands verkennen?
Majel Tromp van Wetlands Safari gaat al zo’n 25 jaar met mensen op pad in dit polderlandschap op steenworp afstand van Amsterdam. Je kunt kiezen voor een kano-dagtocht (inclusief lunch) of een avondtocht (incl. borrel-picknick). Voor iedere deelnemer doneert Majel een bedrag aan Landschap Noord-Holland. Die organisatie is mede verantwoordelijk voor het behoud van deze prachtige achtertuin van Amsterdam.
Duurzaam slapen: hotel Jakarta in Amsterdam
Ben je helemaal in de duurzame modus, dan is hotel Jakarta een perfecte keuze om te overnachten. De locatie aan het IJ en op loopafstand van Amsterdam Centraal Station is heel relaxt. En in de binnentuin waan je je zomaar in de jungle. De naam hotel Jakarta verwijst trouwens naar de tijd toen van hier de boten naar Indonesië vertrokken. Vandaar ook de tropische getinte inrichting van de kamers.
MEER VAARTOCHTEN
Geen zin om zelf te kanoën? Dan is een tocht door de Amsterdamse grachten een goed idee. Helemaal leuk als je met rederij Lampedusa meegaat. Kapitein en gids zijn daar vluchtelingen.
Of vaar met een boot plus gids door Eilandspolder. Ook al zo’n mooi Noord-Hollands polderlandschap, bij de dorpjes De Rijp en Den Ilp.